Już w ten czwartek, 12 września Orkiestra Symfoniczna Polskiej Filharmonii Bałtyckiej wspólnie z genialnym skrzypkiem Maximem Vengerovem, pod batutą Dyrektora Artystycznego PFB Ernsta Van Tiela, zainauguruje nowy sezon artystyczny.  To jednak tylko jedno z wielu znakomitych nazwisk, które zagoszczą w nadchodzących miesiącach na scenie Filharmonii  na Ołowiance. Już teraz można śmiało powiedzieć, że  parafrazując Hitchcocka, zacznie się od trzęsienia ziemi, a później, napięcie będzie nieprzerwanie rosnąć…

fot. W. Bianga 

Dyrek­tor muzyczny prestiżowej International Menuhin Music Academy w Coppet pod Genewą wraz z Orkiestrą PFB pod batutą Ernsta van Tiela w najbliższy czwartek wykona znakomity „Koncert Skrzypco­wy” Brittena oraz Symfonię nr 4 Czajkowskiego. Pierwszy z utworów charakteryzuje się błyskotliwą, wirtuozowską partią skrzypiec, co z pewnością pozwoli ukazać wyjątkowe umiejętności wykonujących go artystów. Symfonie Czajkowskiego należą z kolei do najważniejszego obok oper rozdziału działalności kompozytora. Ciekawostką jest finał symfonii Czajkowskiego oparty na rosyjskiej pieśni Wo pole bieriezońka stojała, która poddana zostaje najrozmaitszym zmianom wariacyjnym. O kompozycji tej sam autor niegdyś powiedział:„Symfonia moja naturalnie jest programowa, ale program ten jest taki, że wypowiedzieć go słowami nie sposób. (...)” I rzeczywiście, najlepiej będzie posłuchać jej 12 września. Szczególnie w tak doskonałym wykonaniu! 

Zgodnie z zapowiedziami, repertuar nowego sezonu Filharmonii Bałtyckiej powinien zaspokoić gusta najbardziej wybrednych odbiorców. Obok twórczości Bacha, Czajkowskiego, Mozarta, Rimskiego-Korsakowa, Vivaldiego czy Schumanna w programie koncertów znajdą się również kompozycje autorstwa współczesnych twórców, takich jak: Mahler, Tansman, Bernstein, a nawet Duke Ellington!

Już we wrześniu, to właśnie w Sali Koncertowej Polskiej Filharmonii Bałtyckiej odbędzie się światowe prawykonanie utworu „Lasy deszczowe” Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil na flety koncertujące i orkiestrę, napisanego na specjalne zamówienie PFB.

Mając na względzie fakt, że rok 2013 to m.in. rok wydarzeń i koncertów związanych    z obchodami jubileuszu 80. urodzin Krzysztofa Pendereckiego oraz 70. urodzin uznanej, gdańskiej kompozytorki Elżbiety Sikory, Filharmonia przygotowała specjalny koncert jubileuszowy, który odbędzie się 8 listopada 2013 r. Orkiestrę Symfoniczną Polskiej Filharmonii Bałtyckiej poprowadzi znakomity holenderski dyrygent Jurjen Hempel. Solistką tego wyjątkowego koncertu będzie Alina Mleczko (saksofon). Z kolei w ramach Gdańskiej Jesieni Pianistycznej, przez kilka kolejnych listopadowych wieczorów przed pomorską publicznością wystąpią znakomici artyści, wywodzący się nie tylko z nurtu muzyki klasycznej, ale także jazzu i muzyki współczesnej. 
W ramach tegorocznego cyklu wystąpią uznani w Polsce i na świecie pianiści,  m.in.: Alexander Gawryluk, Qi Xu, Andriej Shibko, Janusz Olejniczak, Leszek Możdżer. Na program koncertów festiwalowych złożą się dzieła polskiej i światowej literatury fortepianowej.

Rok 2013 to także rok znanego i niezwykle cenionego w Polsce i na świecie kompozytora Witolda Lutosławskiego. Z  tej okazji, Polska Filharmonia Bałtycka zaplanowała na jesieni tego roku szereg koncertów, których zadaniem jest przypomnienie twórczości oraz sylwetki tego wybitnego kompozytora, jako wielkiego autorytetu muzycznego ubiegłego stulecia. Koncertem  kończącym szereg wydarzeń artystycznych, związanych z obchodami 100-lecia urodzin Witolda Lutosławskiego będzie widowisko zaplanowane na 22 listopada 2013 r. Koncert poprzedzi projekcja filmu dokumentalnego Lutosławski wg Ojca Karol w reżyserii Aleksandry Osadowskiej-Padlewskiej.

Nie zapominając jednak o stałych melomanach, Filharmonia przygotowała również atrakcyjny program w ramach powtarzających się co roku cykli i koncertów okolicznościowych. Znajdą się wśród nich koncerty: papieskie, andrzejkowe, sylwestrowe, walentynkowe oraz koncerty organizowane w ramach ukochanych przez publiczność Balów Gdańskich. Te ostatnie także uświetnią wyborni artyści, jak choćby doskonały duet Konstantego Kulki z córką Gabrielą Kulką.

Ze względu na rosnące z roku na rok zapotrzebowanie na koncerty rodzinne, w repertuarze Filharmonii nie zabraknie koncertów dedykowanych najmłodszym: familijnych, mikołajkowych i edukacyjnych.

Z całą pewnością różnorodny program nowego sezonu oraz najwyższej klasy wykonawcy przypadną do gustu najbardziej wybrednym słuchaczom. Wszystkie bieżące informacje na temat programu repertuarowego Filharmonii, znaleźć można na stronie www.filharmonia.gda.pl 

BACKGROUND:

Program

Benjamin BRITTEN Koncert skrzypcowy

Piotr CZAJKOWSKI IV Symfonia 

Koncert

Filharmonia Bałtycka, ul. Ołowianka 1, czwartek, 12 września, godzina 19:00.

12/09/2013 czwartek, 19:00
Sala Koncertowa na Ołowiance

Bilety w cenie 30-90zł Kup bilet

ERNST VAN TIEL Dyrektor Artystyczny Orkiestry Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku.

Już podczas studiów gry na perkusji i fortepianie był związany z holenderskimi orkiestrami radiowymi, biorąc udział w szeregu nagrań muzyki klasycznej i jazzowej. Od 1988 roku studiował dyrygenturę pod kierunkiem Lucasa Vis, Garrego Bertiniego oraz Jeana Fourneta.

Przez sześć sezonów był głównym dyrygentem Amsterdamskiej Orkiestry Promenadowej. Koncertował wielokrotnie z Residentie Orchestra w Hadze, Arnhem Philharmonic Orchestra, Netherlands Philharmonic Orchestra, Brabant Orchestra.

Przez ponad dwa lata był asystentem Maestro Walerego Giergiewa, szefa artystycznego Filharmonii w Rotterdamie.

Ernst van Tiel dyrygował prawie wszystkimi utworami repertuaru klasycznego, sławę przyniosły mu interpretacje w szczególności kompozycji XIX i XX wieku. Oprócz wielu orkiestr niemieckich i chińskich, prowadził Teatro Communale w Bolonii, Tampere Philharmonic Orchestra, Royal Flemish Philharmonic, Narodową Orkiestrę Belgijską. Z Orkiestrą Symfoniczną w Monte Carlo zadebiutował w roku 2004, a w 2007 wspólnie  przedstawili oryginalną muzykę Sergiusza Prokofiewa do projekcji filmowej klasyki światowego kina „Aleksandra Newskiego” Sergieja Eisensteina.

W jego repertuarze istotną rolę odgrywają również opery: Carmen Poławiacze pereł Georga Bizeta,  Zamek Księcia Sinobrodego Beli Bartoka, Ernani Giuseppe Verdiego, Dydona i Eneasz Henry Purcella.

ORKIESTRA SYMFONICZNA PFB Powstała w roku 1974 jako Gdańska Orkiestra Symfoniczna, aby już rok później stać sie Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Bałtyckiej. Założycielem i wieloletnim dyrektorem artystycznym orkiestry

był Zygmunt Rychert. Wspólna praca młodego dyrygenta i orkiestry w krótkim czasie znalazła uznanie wśród krytyków i melomanów nie tylko w Polsce. Artystyczną pieczę nad orkiestrą sprawowali: Zygmunt Rychert (1976-1981; 1998- 2003), Bogusław Madey (1981-1983), Jerzy Salwarowski (1983-1984 Konsultant ds. artystycznych), Wojciech Czepiel (1984-1986), Wojciech Rajski

(1987-1989), Paweł Przytocki (1989-1991), Janusz Przybylski (1992-1993), Roman Perucki (1993-1998), Michał Nesterowicz (2004-2008), Kai Bumann (2008-2012), Ernst van Tiel (2012-). Do współpracy z orkiestrą Filharmonii Bałtyckiej zapraszano wielu znakomitych dyrygentów – wspomnieć należy interpretacje muzyczne pod batutą Witolda Rowickiego, Jerzego Maksymiuka, Kazimierza Korda, Krzysztofa Missony, Karola Teutscha, Jerzego Katlewicza, Andrzeja Markowskiego, Jerzego  alwarowskiego, Wojciecha Michniewskiego, Tadeusza Wojciechowskiego, Tadeusza Strugały, Marka Pijarowskiego, José Mario Florencio, Mirosława Błaszczyka, Tomasza Bugaja, Kaia Bumanna, Franco Ferrary, Enocha von zu Gutenberga, Carlo Zecchi, Felixa Carrasco. Filharmonia Bałtycka gościła niejednokrotnie znakomitych artystów, w których gronie znaleźli się m.in. Ewa Pobłocka, Konstanty Andrzej Kulka, Krystian Zimerman, Krzysztof Jakowicz, Piotr Paleczny, Janusz Olejniczak, Leszek Możdżer, Piotr Pławner, Kaia Danczowska, Andrzej Bauer, Krzysztof Jabłoński, Bożena Harasimowicz, Leonard Andrzej Mróz, Jadwiga Rappé, Elżbieta Towarnicka, Vadim Brodski, Valery Oistrach, Edward Auer, Barbara Hendricks, Nigel Kennedy, Ann Murray, Lucia Aliberti i Helen Bickers. Filharmonicy Gdańscy wielokrotnie gościli na festiwalach w Polsce i Europie – Poznańska Wiosna, Wratislavia Cantans, Warszawska Jesień, Festiwal Muzyki Oratoryjnej w Danii, skandynawski festiwal „Nordteile” czy słynne „Aspekte” w Salzburgu. Zapraszani byli na liczne tournée koncertowe do Niemiec, Francji, Szwajcarii, Włoszech, do sal koncertowych Wiednia, Salzburga, Paryża, Berlina, Bremy, Frankfurtu, czy Leningradu. Podczas XI Music Biennale w Berlinie (1987) orkiestra Polskiej Filharmonii Bałtyckiej pod dyrekcją Wojciecha Michniewskiego, zdobyła Nagrodę Krytyki dla Najlepszej Orkiestry za wykonanie I Symfonii Krzysztofa Pendereckiego. W roku 1989 podczas europejskiego tournée wraz z chórem „Cecilien Verein” z Frankfurtu orkiestra koncertowała w Monachijskiej Filharmonii, Alte Oper we Frankfurcie i Concertgebouw w Amsterdamie. Rok 1991 to koncerty z Requiem Verdiego we Francji – Tours, Marsylia, w Szwajcarii – Zurich, Bazylea, Lozanna, Berno oraz koncerty we Włoszech ukoronowane występem dla papieża Jana Pawła II. W roku 1998 orkiestra reprezentowała Polskę podczas wystawy światowej EXPO w Lizbonie. Od kilku lat orkiestra Filharmonii Bałtyckiej tradycyjnie koncertuje w wielu miastach Niemiec, m.in. w Schleswigu, Bayreuth, Bremie i Berlinie. Orkiestra Symfoniczna Polskiej Filharmonii Bałtyckiej współpracowała z ośrodkami

telewizyjnymi w Polsce i Niemczech. Dokonała licznych nagrań dla firm fonograficznych: Vivat (pierwsza płyta CD w Polsce), POLmusic, DUX. Polska Filharmonia Bałtycka i jej muzycy inicjują

I współkreują wiele wydarzeń kulturalnych Gdańska i Wybrzeża. W 1000-lecie obchodów Miasta Gdańska w roku 1997 przygotowano wraz z innymi artystami gdańskimi oprawę muzyczną uroczystej Mszy Św. w Rzymie celebrowanej przez Ojca Świętego Jana Pawła II, inaugurującej obchody milenijne Gdańska. Podczas cyklu koncertów organizowanych wspólnie z Fundacją Polsko-Niemiecką „Milenijne Spotkania Muzyczne” obecni byli Prezydent Niemiec Roman Herzog i Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski. W ramach obchodów 25-lecia Solidarności i Wydarzeń Sierpnia ’80 w Gdańsku Polska Filharmonia Bałtycka czynnie uczestniczyła w największych wydarzeniach artystycznych. Filharmonicy Gdańscy pod batutą Michała Nesterowicza wzięli udział w dwóch spektakularnych przedsięwzięciach – koncercie Jean Michela Jarre’a w Stoczni Gdańskiej zatytułowanym „Przestrzeń Wolności” (26.08.05) oraz światowym prawykonaniu „Kantaty o Wolności” Jana A.P. Kaczmarka na Placu Solidarności pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców (31.08.05). 

Koncert skrzypcowy d-moll op.15 Benjamina BRITTENA powstał, kiedy kompozytor w latach 1939-1942 przebywał na kontynencie amerykańskim, w kanadyjskiej prowincji Quebec. W stosunku do nieco powierzchownego, głównie wirtuozowsko-popisowego Koncertu fortepianowego to dzieło wykazuje znaczne pogłębienie stylu kompozytora. Partia skrzypiec, aczkolwiek trudna i błyskotliwa, nie jest tylko rozległym solem koncertującego instrumentu na tle akompaniamentu orkiestry, lecz wiąże się ściśle z symfoniczną koncepcją całości. Uderza to szczególnie w ostatniej części-Passacaglii (Andante lento). Dwie poprzednie części to: Moderato con moto, przechodzące attaca w Vivace. 

IV Symfonia otwiera szereg wielkich dzieł Piotra CZAJKOWSKIEGO. Ukończona w 1878, powstawała w trudnym dla kompozytora czasie jego krótkotrwałego, nieudanego małżeństwa i ciężkie przeżycia, które zostawiły trwały ślad w psychice kompozytora, rzutowały szczególnie na muzykę tej symfonii. Dedykował ją Czajkowski „najlepszemu przyjacielowi”. Była nim wieloletnia protektorka kompozytora, bogata wdowa pani von Meck, która przez wiele lat wypłacała mu stałą pensję.

I część (Moderato con anima) „wzrasta i rozpala uczucie przygnębienia i beznadziejności”, co oddaje melodia pierwszego tematu. Odprężenie przynosi drugi temat, na który składają się wdzięczne, lekkie arabeski klarnetu i liryczna melodia przekazywana sobie przez instrumenty  smyczkowe. Pełne uroku Andantino in modo di canzona (IIcz.) odznacza się typowym dla Czajkowskiego liryzmem. Jest obrazem cierpień i melancholii, które nas ogarniają. „Trzecia część nie tłumaczy żadnych specjalnie określonych uczuć. Jest to po prostu kapryśna arabeska…”. W tym Scherzu (Pizzicato ostinato) kompozytor ukazuje swój subtelny zmysł kolorystyki orkiestralnej. Porywający temat otwiera Finał (Allegro con fuoco), oparty w dużej mierze  na popularnej rosyjskiej melodii ludowej (Wo pole bieriozka stojała) , którą Czajkowski rozwija i przetwarza na różne sposoby. Pełno tu życia i radości. Tę część symfonii autor opisuje w następujących słowach:„Gdy nie znajdujemy szczęścia w sobie, szukamy go u innych. Pójdźmy między lud, między prostych ludzi. Popatrzmy, jak oddają się oni niefrasobliwej radości, gdy znajdą chwilę wolnego czasu. Oto obraz zabawy wiejskiej. Lecz nieubłagalny los przypomina o swym istnieniu. Nikt jednak nie zwraca na ciebie uwagi. Nikt nie odwróci głowy ani nie zauważy twego smutku i samotności! Któż mówi, że życie jest smutne? Radość istnieje prosta i silna! Ciesz się szczęściem innych, a będziesz mógł żyć dalej…” 

www.filharmonia.gda.pl