Konferencja podsumowująca dotychczasowe efekty wdrażania Inicjatywy JESSICA w Polsce, a głównie na Pomorzu, czyli zwrotnego mechanizmu finansowania trwałych inwestycji miejskich, odbyła się 2 czerwca 2014  w Gdańsku. Środki inicjatywy JESSICA pochodzą z regionalnych programów operacyjnych na lata 2007-2013. Podczas konferencji podpisane zostały trzy kolejne umowy inwestycyjne, w tym dwie pierwsze w Polsce umowy pożyczek JESSICA zawierane ze wspólnotami mieszkaniowymi.

Dotyczą one termomodernizacji dwóch budynków mieszkalnych, przy ul. Kartuskiej 16 w Gdańsku oraz przy Al. Piłsudskiego 20-26 w Gdyni. Trzecia umowa obejmuje budowę Hotelu Hevelius przy dworcu PKP we Wrzeszczu, a inwestorem jest GÓRSKI ENERGIA Sp. z o.o. S.K.A. Na powyższym zdjęciu beneficjenci tych trzech pożyczek.

JESSICA w Polsce ma już za sobą ponad 100 zawartych umów inwestycyjnych, 63 z tych umów zawarte zostały w Banku Gospodarstwa Krajowego. W samych tylko miastach na prawach powiatu województwa pomorskiego, gdzie BGK pełni rolę operatora środków JESSICA, przyznano dotychczas 15 pożyczek o łącznej wartości ok. 174 mln zł. Najniższa kwota pożyczki udzielonej przez BGK wyniosła 90 tys. zł, a najwyższa ok. 42 mln zł. Wśród finansowych inwestycji są m.in.: rewitalizacja Dworca PKP w Sopocie, utworzenie Muzeum Emigracji w Gdyni i budowa Centrum Administracyjno-Usługowego na terenie Pomorskiego Centrum Logistycznego w Gdańsku. Wiele umów dotyczy termomodernizacji obiektów mieszkalnych, a także rewitalizacji rynku w Krotoszynie i Kórniku (Wielkopolska), utworzenie nowoczesnej powierzchni biurowej, w tym dla budowy Centrum Obsługi Biznesu "Bałtyk" z hotelem Sheraton w miejscu dawnego Kina Bałtyk w Poznaniu, rewitalizacja Zespołu Szkół w Sulmierzycach (Wielkopolska), budowa Poznańskiego Parku Technologiczno-Przemysłowego, rewitalizacja Dworca PKP w Płocku (woj. mazowieckie), rewitalizacja zabytkowych obiektów Uniwersytetu Warszawskiego, czy wsparcie rozwoju klastra biomedycznego Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Wspomagane są także projekty z zakresu optymalizacji energetycznej obiektów dostarczających ciepło (Mazowsze) i wiele innych ważnych inwestycji, poprawiających jakość funkcjonowania polskich miast.

W trakcie konferencji przedstawiciele instytucji zaangażowanych we wdrażanie JESSICA omówili swoje doświadczenia związane z realizacją tej Inicjatywy. W panelu „Finansowanie rozwoju miast w kontekście nowej perspektywy finansowej UE - doświadczenia i plany na przyszłość” eksperci z zaproszonych instytucji dyskutowali też o przyszłości instrumentów zwrotnego finansowania ze środków UE w kontekście wyzwań stojących przed miastami.

W konferencji uczestniczyło około stu przedstawicieli samorządów, Funduszy Rozwoju Obszarów Miejskich i instytucji zarządzających regionalnymi programami województw oraz inwestorów będących beneficjentami Inicjatywy JESSICA.

JESSICA jest źródłem finansowania zwrotnego (ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego), w formie np. preferencyjnych pożyczek, inwestycji infrastrukturalnych spełniających jednocześnie cele publiczne i komercyjne, a więc z punktu widzenia rentowności - inwestycji znajdujących się w „niszy rynkowej" i tym samym mało atrakcyjnych dla inwestorów prywatnych oraz banków oferujących kredyty inwestycyjne.

Na lata 2014-2020 w województwie pomorskim na samo poprawienie efektywności energetycznej przeznaczono 135 mln euro. Z poprzedniego „rozdania”na samą rewitalizację dolnego Wrzeszcza przeznaczono 9 mln zł. Z środków jessica rewitalizacja objęła również browar w Kościerzynie, a także od roku powstaje Centrum Kultury Garnizon na terenie po byłych koszarach Niebieskich Beretów we Wrzeszczu.

W opinii Goetza von Thaddena, Dyrektora Dywizji JESSICA w Europejskim Banku Inwestycyjnym; najwięcej funduszy wykorzystuje Polska, Litwa i Portugalia. Polska zainteresowana jest głównie rewitalizacją starych zabytkowych obiektów, Litwa efektywnością energetyczną, a Portugalia rozwojem turystyki. Inne kraje europejskie zazdroszczą tym trzem liderom i również czynią usilne starania w zakresie pozyskania funduszy jessica. Jednakże Komisja Europejska coraz bardziej zaostrza warunki przyznawania i rozliczania środków finansowych. To bardzo niepokoi władze regionalne, które w swoich długoterminowych programach rozwojowych uwzględniały taką pomoc finansową. Niepokoi również centralizowanie takich pomocy finansowych i uzależnianie regionów od decyzji przedstawicieli rządu.

Organizatorem konferencji był Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego oraz Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK).

Wła-49

Fot. Sławomir Lewandowski