Podczas pierwszego dnia Kongresu Smart Metropolia, odbywającego się w tym roku pod hasłem „Metropolia Solidarności”, odbyło się kilka równoległych sesji panelowych.

Po uroczystym rozpoczęciu i przywitaniu uczestników i gości Kongresu przez prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza oraz Marszałka Województwa Pomorskiego Mieczysława Struka odbyła się godzinna sesja Po wykładzie odbyła się sesja plenarna, w której udział wzięli prof. Janusz Czapiński, prof. Gunnar Heinsohn oraz burmistrzowie: Hajfy – Yona Yahav i Helsinek – Hannu Penttilä. Moderatorem dyskusji był Jarosław Gugała. Sesję poprzedził wykład inauguracyjny pt. „Jakość życia w metropolii: polskie realia” wygłoszony przez profesora Czapińskiego. Więcej o otwarciu Kongresu tutaj:

 http://www.gdansk.pl/nasze-miasto,512,33706.html
Po wspólnej sesji, kilkaset uczestników Kongresu udało się na poszczególne sesje panelowe, którego w pierwszy dzień było aż siedem.
Dzisiejsze panele tematyczne dotyczyły roli rodziny, polityki społecznej, wspólnotowości, więzi lokalnych, aktywizacji różnych grup społecznych (w tym grup znajdujących się na progu wykluczenia lub już wykluczonych). 

W panelu „Wspólnotowość i więzi lokalne”, którego moderatorem był prof. Mariusz Czepczyński, jego uczestnicy zastanawiali się nad tym, jak ważna jest tożsamość poszczególnych regionów (ich unikatowość) i miast i jakie są jej cechy wyróżniające (i czy w ogóle takie są). W panelu dyskutowali: prof. Tomasz Szlendak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, prof. Cezary Obracht-Prondzyński z Uniwersytetu Gdańskiego, Beata Staszyńska i Onno Hansen z Fundacji Citizen Project z Gdańska, Artem Filatov (dziennikarz a Sankt Petersburga) oraz bloger Dariusz Olejniczak.
Profesor Cezary Obracht-Prondzyński zwrócił uwagę, jak bardzo Metropolia Gdańska różnią się od innych polskich metropolii, które są dość jednorodne – na Gdańską natomiast składają się bardzo różne społeczności, o bardzo różnej socjogenezie. Onno Hansen przypomniał Baumanowską definicję płynnej nowoczesności, a Beata Staszyńska odwołała się do relacji między ludźmi, które są najważniejsze i stymulują lokalną tożsamość. Omówiła także projekt dynamicznej tożsamości, która w dobie „bycia on-line” staje się bardzo aktualna – wręcz dominująca.
Artem Filatov omówił podobieństwa i różnice miedzy metropoliami bałtyckimi – dla przykładu, metropolia Petersburga liczy aż ponad sześć milionów ludzi, czyli dwa, trzy razy więcej niż inne bałtyckie metropolie.
Dariusz Olejniczak omówił natomiast różnice w tożsamości miast składających się na Trójmiasto, czyli Gdańska, Sopotu i Gdyni. 

Dzięki otwartości granic w obrębie Unii Europejskiej, proces imigracji i emigracji znacznie przyspieszył. W związku z tym, wielu Polaków emigruje zarobkowo, przez co zaczyna brakować rąk do pracy. Nad zagadnieniami procesów migracyjnych w Gdańsku, dyskutowali: prof. Gunnar Heinsohn, Jakub Płażyński, Larry Okey Ugwu, Yona Yahav, prof. Jacek Zaucha oraz prof. Przemysław Śleszyński. Specjaliści poruszali zagadnienia związane z; realizacją programu repatriacji i integracji Polaków z dawnego ZSRR, warunkami udanej integracji oraz demograficznym „zapleczem metropolii” w kontekście Gdańskiego Obszaru Metropolitalnego. Ponadto, burmistrz Hajfy Yona Yahav zaprezentował obraz integracji w swoim mieście. 

W panelu „Rodzina siłą metropolii” udział wzięli: Janusz Wardak, Agnieszka Chłoń-Domińczak, Paweł Woliński oraz Monika Ebert. Specjaliści prezentowali poglądy oraz dane statystyczne, wskazujące na duże znaczenie rodziny w procesie budowania silnej i nowoczesnej metropolii. Zastanawiano się również nad procesem bezpieczeństwa współczesnych rodzin, rozpatrując głównie czynniki ekonomiczne, ale również te związane z elastycznym czasem pracy oraz opieką żłobkowo-przedszkolną. Ostatniemu z czynników poświęcono najwięcej uwagi, prezentując wszystkie możliwe formy opieki nad małym dzieckiem i wskazując jednocześnie te problemy, nad którymi należy jeszcze popracować. Ponadto, zastanawiano się nad problemem postrzegania rodziny wielodzietnej, czyli takiej, która posiada więcej niż troje dzieci. Podczas jednego z wykładów, próbowano odpowiedzieć na pytanie - czy rodzina może być silną i nowoczesną marką. 

Przedsiębiorstwa rodzinne to jedna z najbardziej popularnych na świecie form prowadzenia biznesu. Według szacunków, stanowią one około 60% wszystkich działających przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, a w Polsce nawet około 80%. Uwagę zagadnieniu poświęcono podczas panelu „Rodzina – biznes rodzinny, firma rodzinna”, której moderatorem był Jacek Naliwajek z Radio Gdańsk. W panelu udział wzięli: prof. Andrzej Blikle, Maciej Grabski oraz Grzegorz Pellowski. Specjaliści zastanawiali się nad: możliwością dziedziczenia przedsiębiorczości, relacjami pomiędzy pracownikami w firmach rodzinnych, a także nad pokoleniami w biznesie. 

Nad definicją oraz głównymi celami polityki społecznej, dyskutowano podczas panelu „Polityka społeczna szyta na miarę”. Podczas prezentacji, próbowano określić, czy istnieją - oraz gdzie znajdują się granice opiekuńczej roli państwa wobec społeczeństwa metropolii. Ponadto, dyskusja objęła obszary integracji pokoleń w przestrzeni urbanistycznej, wyzwań w systemie opieki nad osobami starszymi oraz strategii co-creation w sferze polityk miejskich. W gronie prelegentów znaleźli się: Bob Arnkil, Jacek Piwkowski oraz Eva Lettenmeier. 

Jakie mechanizmy budują społeczną odpowiedzialność? Czy można być osobiście odpowiedzialnym za swoje terytorium, skoro nie jest się prezydentem albo radnym? To pytania, które postawili przed sobą prelegenci panelu „Terytorium społecznie odpowiedzialne”. Ponadto, zaprezentowano alternatywne źródła finansowe, a także dyskutowano o związkach polityki społecznej ze społeczną odpowiedzialnością biznesu oraz o rozwoju ekonomii społecznej na terytorium społecznie odpowiedzialnym. Podczas panelu dyskutowali: Patricia Andriot, Peter Ramsden, Mirosław Grewiński i Piotr Wołkowiński. 

W panelu poświęconym tożsamości kulturalnej metropolii, dyskutowano m.in. na temat podmiotowości i wspólnotowości terytorialnej. Zaprezentowane zostały również rzeczywiste przykłady znaczenia miejskich tożsamości. We wszystkich wykładach podkreślano, że to właśnie ludzie są największą siłą smart metropolii i w pierwszej kolejności należy zadbać o ich potrzeby. Aby mieć pełny obraz tożsamości kulturalnej metropolii, do dyskusji zaproszono przedstawicieli z Belfastu, Kaliningradu oraz Berlina. Wśród zaproszonych prelegentów znaleźli się: prof. Maria Mendel, Sean Brenner, Ivan Vlasov, dr Mary Dellenbaugh oraz Marta Żakowska. 

Szczegółowy program jutrzejszych paneli znajduje się tutaj: http://www.smartmetropolia.pl/program/

Współautor relacji: Justyna Michalkiewicz

Dariusz Wołodźko