Szkoła Podstawowa nr 79 w Gdańsku otrzymała główną nagrodę i tytuł laureata II edycji ogólnopolskiego konkursu „Szkoła przyjazna dla każdego” w kategorii „Ważne jest każde dziecko”. Konkurs promuje działania wzmacniające bezpieczne i efektywne funkcjonowanie w szkołach uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Organizatorem konkursu był  Instytut  Inicjatyw Pozarządowych oraz  Polskie Towarzystwo Zespołu Aspergera. Do konkursu zgłosiło się 85 szkół, przedszkoli i ośrodków specjalnych. Podstawowe cele konkursu to promocja szkół stwarzających przyjazne warunki dla funkcjonowania w nich uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a także propagowanie edukacji włączającej oraz dobrych praktyk w zakresie pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Organizatorzy chcieli także zachęcić szkoły do poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie bezpiecznego i efektywnego funkcjonowania w szkole uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Nagrody i wyróżnienia przyznawano w  5 kategoriach:

• Innowacje dla dobra ucznia
• Prawa dziecka, prawa rodziców
• Przyjazne miejsce
• Razem dla dobra dziecka
• Ważne jest każde dziecko

Aplikacja SP 79 zwyciężyła w tej ostatniej kategorii. Jako nagrodę szkoła otrzymała teleskop SKY -WATCHER BK 1309 EQ2

 - Nagroda, którą zdobyliśmy, potwierdza, że działania na rzecz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w naszej szkole, realizowane projekty, konkursy, innowacyjne pomysły oraz zaangażowanie wielu  nauczycieli, wykraczające często poza zwykły zakres obowiązków, są wartościowe, potrzebne, zauważane i doceniane – podkreślają autorki aplikacji Anna Dolata i Anna Kowalczyk. – To bardzo cieszy i motywuje.

Szczegóły gdańskiego programu, obok innych zwycięskich projektów umieszczono w publikacji pokonkursowej:http://www.ngos.pl/Szkola-przyjazna-dla-kazdego2014.pdf

Praca konkursowa SP 79 :

Szkoła Podstawowa nr 79 w Gdańsku ma nie tylko wyjątkową duszę wpisaną w swoją 40-letnią historię, ale przede wszystkim serce otwarte dla każdego ucznia. To pierwsza szkoła w Trójmieście umożliwiająca dzieciom niepełnosprawnym wspólną edukację ze zdrowymi rówieśnikami. W 1990 roku stworzyliśmy nowy model oświaty, zachowując szacunek dla każdego ucznia i jego prawo do godnego miejsca w społeczeństwie. Obecnie posiadamy oddziały integracyjne na każdym poziomie nauczania. Do naszej szkoły uczęszcza 36 dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego, w tym 33 uczniów uczy się w klasach integracyjnych, a 48 uczniów posiada opinię z PPP. W naszej szkole uczą się również dzieci z chorobami przewlekłymi (cukrzyca, padaczka, mukowiscydoza). Realizujemy projekty, które rozwijają indywidualne potrzeby, pasje, zainteresowania i talenty uczniów. Sprzyja temu infrastruktura szkoły: bogata baza dydaktyczna i wspaniała atmosfera. Kadra nauczycieli jest profesjonalnie przygotowana do pracy, w jej skład wchodzi: 23 nauczycieli posiadających uprawnienia do pracy w klasie integracyjnej, 6 logopedów, 2 neurologopedów, socjoterapeutka i pedagog, terapeuta zajęciowy oraz psycholog. Ze względu na liczną grupę dzieci z autyzmem - 9 nauczycieli ukończyło III stopniowy kurs terapii behawioralnej. W szkole uczy 1 nauczyciel posługujący się językiem migowym, 10 nauczycieli posiada kwalifikacje do prowadzenia terapii pedagogicznej, a 6 ma uprawnienia pedagoga. Dzieci objęte są opieką nauczyciela terapeuty w czasie pracy świetlicy szkolnej.

Dużą grupę stanowią dzieci z autyzmem - 40 % wszystkich przypadków tj. 14 uczniów. Współpracujemy ze Specjalnym Ośrodkiem Rewalidacyjno -Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem w Gdańsku oraz Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną. Uczniowie nieuczęszczający do naszej szkoły, lecz uczący się w Ośrodku przychodzą do nas trzy razy w tygodniu i pomagają przy przygotowaniu stołówki do posiłku. Dzięki temu stają się „potrzebne” i wspaniale integrują się w środowisku szkolnym. Dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera osiągnęły swoje mniejsze i większe sukcesy w wielu konkursach plastycznych, np. „Bezpieczne ferie”, „Choinka przestrzenna”, „Szkolny Mistrz Ortografii”, „Zadbaj o swoje zdrowie’’.

Od 15 lat w szkole działa świetlica socjoterapeutyczna, której podopieczni są wielokrotnymi laureatami konkursów organizowanych przez Gdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień. Efektem naszych starań jest zdobycie przez szkołę Certyfikatów: Polskiego Towarzystwa Dysleksji, Szkoła Przyjazna Uczniom z Dysleksją, „Szkoły bez przemocy”, Klubu Bezpiecznego Puchatka, Szkoła w Ruchu, Junior Media, Ekologicznej Szkoły, Szkoły z klasą 2.0, Certyfikatu udziału w Wojewódzkim Projekcie „Ortograficzne Łamigłówki” oraz Certyfikatu Pomorskiego Kuratora Oświaty za spełnienie kryteriów pomorskiej sieci szkół promujących zdrowie. Wielu nauczycieli otrzymało honorowe odznaki PRZYJACIELA DZIECI AUTYSTYCZNYCH. Współpracujemy z Hospicjum im. ks. Dutkiewicza, klubami osiedlowymi, Pałacem Młodzieży, Gdańskim Centrum Profilaktyki Uzależnień, Gdańskim Ośrodkiem Kultury Fizycznej, z Biblioteką dla Niepełnosprawnych. Uczestniczyliśmy w największej imprezie mikołajkowej dla dzieci pełnosprawnych i niepełnosprawnych na Pomorzu zorganizowanej przez Fundację Marka Kamińskiego. Wspólnie z rodzicami oraz najbliższym środowiskiem organizujemy imprezy integracyjne, Festyny Rodzinne, Dni Otwarte Szkoły i Dni Szkoły Bez Przemocy.

Odnosimy sukcesy w pracy z pojedynczym uczniem i całymi klasami integracyjnymi, które są w czołówce klas mających najwyższe średnie ocen. Nauczyciele organizują konkursy dla dzieci z dysfunkcjami o zasięgu szkolnym i międzyszkolnym, np. konkurs „Szkolny Mistrz Ortografii ” i „Świąteczne Nastroje”. Nasza szkoła jest również gospodarzem Wojewódzkiego Konkursu „Ortograficzne Łamigłówki”, którego adresatem są uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Rozwijanie talentów dziennikarskich umożliwia uczniom szkolna gazetka Junior media, którą współtworzą od wielu lat między innymi uczniowie z dysleksją rozwojową. „Luneta” wielokrotnie znalazła się wśród 50 zwycięskich gazetek szkolnych wyróżnionych przez redaktorów gazet regionalnych i internautów. W Klubie Obieżyświata pomagamy rozwijać zdolności i zamiłowania turystyczne. Uczestniczymy w Przeglądzie Małych Form Teatralnych Dzieci Niemówiących. Na scenie gdańskiego Klubu Żak spotykamy się z dziećmi z problemami w porozumiewaniu się, które uczęszczają do trójmiejskich placówek szkolnictwa specjalnego.

Aktywnie włączamy dzieci w akcje charytatywne na rzecz środowiska lokalnego i sami je organizujemy, np. Promyk, Góra Grosza, Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom, Świąteczny Kosz Obfitości, zbiórka darów dla Domu Samotnej Matki w Matemblewie.

Osiągnięcia uczniów i idea integracji są publikowane na stronie internetowej szkoły oraz w licznych publikacjach prasowych: Szkoła z otwartym sercem, Przymorze było pierwsze, Bezpiecznie wrócą ze szkoły, Każdy potrzebuje sukcesu, Mistrzowie ortografii, Oblicza integracji, Skuteczna profilaktyka, Lekcje wrażliwości, Troska o zdrowie – programem szkoły. Realizujemy idee zawarte w programie „Szkoły bez przemocy”. Służą temu celowi różne ciekawe inicjatywy, np. Szkolny Konkurs Plastyczny „Szanuję - Pomagam - Nie biję”. Uczniowie uczestniczą w cyklicznych warsztatach profilaktycznych.

W naszej szkole zorganizowano turniej „W drodze na euro 2012”, który integrował całą społeczność szkolną. Podczas ferii zimowych i wakacji letnich odbywają się w szkole bezpłatne zajęcia dla dzieci, w których biorą udział również dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Poprzez organizację turnieju „Sport zamiast agresji” oraz Mikołajkowy Turniej o Puchar Dyrektora Szkoły promujemy działania sportowe. Organizujemy coroczny plebiscyt na najsympatyczniejszą uczennicę i ucznia naszej szkoły. Naszym naturalnym celem jest zapewnienie każdemu dziecku poczucia bezpieczeństwa i redukcja lęku. Zorganizowaliśmy Szkolny Festyn sportowo-rekreacyjny „Największy w-f na świecie”. Okazję do zaprezentowania swoich talentów mieli uczniowie podczas konkursu „Mam Talent”. Corocznie dzieci uczestniczą w Bałtyckim Festiwalu Nauki, skąd czerpią pomysły i inspiracje do nauki i doświadczeń. Prowadzimy działania systemowe, czego efektem jest to, że uczniowie wykazują postawy twórcze i zgłaszają własne pomysły działań.

Sukces w pracy z pojedynczym uczniem jest dla nas tak samo ważny, jak w pracy z całą grupą. Na długo pozostanie w naszej pamięci przypadek chłopca z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim, którego prawidłowe funkcjonowanie znacznie upośledzały zaburzenia zachowania. Uczeń w poprzednich placówkach doznał wielu przykrych doświadczeń, co wpłynęło na jego samoocenę i poziom bezpieczeństwa. Dziecko zostało otoczone profesjonalną pomocą ze strony wszystkich nauczycieli. Praca z chłopcem polegała na budowaniu poczucia własnej wartości, na ukazaniu mu jego mocnych stron i tego, że jest wyjątkowy. Na wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa u chłopca wpływała również wspaniała atmosfera w klasie. Dziecko, mimo swoich deficytów, odnalazło swoje miejsce w gronie uczniów, zaczęło uczęszczać do szkoły z przyjemnością. Poprzez wielokierunkowość oddziaływań ustąpiły oznaki autoagresji i wzrosła motywacja chłopca do nauki. Uczeń przełamał swoje bariery związane z niepełnosprawnością. Staraliśmy się zapewnić mu możliwość osiągnięcia sukcesu szkolnego poprzez zajęcia specjalistyczne (rewalidację, zajęcia wyrównawcze, socjoterapię). Terapia podczas zajęć w świetlicy socjoterapeutycznej uspołeczniła chłopca, zredukowała jego lęki i poziom stresu oraz dostarczyła wzorców prawidłowych zachowań społecznych. Od 3 lat odbywają się w naszej szkole innowacyjne zajęcia sportowe GIT PARKOUR, do udziału, w których zachęcaliśmy m.in. naszego ucznia. Chłopiec odkrył w sobie duże możliwości sportowe i wykazał się znakomitą sprawność fizyczną. Terapia przez sport spowodowała wzrost samooceny i stosowanie się do zasad i norm panujących w grupie. Cały czas wyszukiwaliśmy i rozwijaliśmy jego wrodzone predyspozycje oraz motywowaliśmy ucznia do wysiłku. Efektem, prawie trzyletnich starań wszystkich nauczycieli pracujących z chłopcem, były ogromne sukcesy: III Miejsce w Międzyszkolnym Konkursie Czytelniczym (klasa piąta), I miejsce w Wojewódzkim Konkursie edukacyjno - plastycznym „Mój Kontynent”, I miejsce w Międzyszkolnym Konkursie czytania ze zrozumieniem „Chochlikowe Psoty”, publiczne występy w Grupie GIT PARKOUR i osiągnięcia sportowe oraz znaczne przyczynienie się do sukcesu (III miejsce) całej klasy integracyjnej w konkursie „Superklasa Przymorza” (klasa szósta). Obecnie chłopiec jest w drugiej klasie gimnazjum. Zaszczepione przez nas wzorce zachowania oraz umiejętność pokonywania przeszkód są dalej wdrażane przez ucznia. Z informacji zwrotnych uzyskanych od rodziców wiemy, że obecnie jest on jednym z najbardziej zmotywowanych uczniów w klasie.

Proces nauczania i wychowania uczniów niepełnosprawnych oraz zdrowych wspierają takie formy pracy jak: zajęcia rewalidacyjne, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, zajęcia z logopedą lub surdopedagogiem, zajęcia socjoterapeutyczne, zajęcia „Spójrz inaczej”, zajęcia wyrównawcze, gimnastyka korekcyjna, zajęcia artystyczne, koła zainteresowań. Nauka w klasie integracyjnej sprzyja wykształcaniu u uczniów postawy tolerancji, akceptacji i empatii oraz traktowania odmienności, jako czegoś naturalnego.

By przełamać mity o autyzmie i ukazać prawdziwy świat dziecka autystycznego, nauczycielka naszej szkoły na podstawie codziennych obserwacji dzieci oraz współpracy z pedagogiem specjalnym, opisała w formie wzruszających opowiadań m.in. prawdziwe historie dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Można je przeczytać w wydanej przez nią książce „Opowieści nie tylko do poduszki’’ (Wydawnictwo NIKO). Dzięki takim inicjatywom jest szansa, że wszyscy razem rozpoczniemy działania na rzecz zbudowania na wielu płaszczyznach systemu wsparcia dla osób z autyzmem i ich rodzin. Jest to jednocześnie promocja wiedzy i świadomości o tym zaburzeniu, które zostało uznane przez ONZ za jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych świata.

Magdalena Kuczyńska